Çölyak  aslında sık rastlanan, ama çoğu kez akla gelmediği için atlanabilen bir hastalıktır. Glutene karşı doğuştan bir duyarlılık nedeniyle oluşur. Kronik ishal, gelişme geriliği, vitamin eksikliği beliritileri başlıca semptomlarıdır. Yaşam boyu diyeti gerektirir.

Çölyak Hastalığı

Çölyak hastalığı özellikle buğday ve başka hububat unlarında bulunan gluten adlı maddeye karşı barsaklarda oluşan bir çeşit emilim bozukluğudur. Bu durum, bazı allerjik hastalıklarla benzerlik göstermekle birlikte, klasik anlamda bir allerji değildir.
Hastalık sıklıkla ek besinlere geçiş dönemi olan 6. aylıktan sonra başlar. Ancak tanı yaşı çok daha sonraları, hatta erişkin yaşlar bile olabilir.

Hastalığın temel bulgusu, glutenli besinlerle beslenmeyle başlayan kronik bir ishaldir. Bu uzun süreli ishalle birlikte, gelişim bozukluğu, kansızlık, değişik vitaminlere ait yetersizlik belirtileri, gelişme geriliği, özellikle boy kısalığı görülebilir. Bazen çok daha farklı, atipik bulgularla seyredebilir; hatta kabızlığı olan olgular bile olabilir.

Hastalık aslında 200-500 kişide bir görülür. Bununla birlikte, uzun süre sessiz kalabilen ya da belirtilerinin silik olduğu durumlar nedeniyle gizli kalmış olgular nedeniyle, veya akla gelip tanınamamasından ötürü, toplumdaki sıklığı daha azmış gibi görünebilir.

Tanı öncelikle iyi bir hastalık öyküsü almakla, Çölyak Hastalığından şüphelenmekle başlar. Kanda bazı antikor testlerinin pozitif çıkması tanı koydurmaz, ama şüpheyi artırır. Çölyak’ın tanısı ince barsak biyopsisi ile konur.

Tanı koyduktan sonra herhangi bir ilaç tedavisinin barsak mukozasının iyileşmesinde bir yararı yoktur. Hastalığın tek tedavisi yaşam boyu sürecek ve glutensiz besinlerden oluşan bir diyettir. Bundan ötürü, Çölyak’lı çocukların aileleri hangi besinde gluten olup olmadığını bilmek zorundadırlar.

Tanı konduğunda, özellikle böylesi ciddi bir diyetin gerekli olduğunun ilk öğrenilmesi ailelerde moral bozukluğuna yol açabilir. Ancak, iyi haber şudur: Bu kısıtlanan besinler için çok sayıda değişik alternatifler vardır.

Çölyaklı çocukların aileleri ve bu konuda çalışan doktorların bir araya gelerek kurdukları Çölyak Dernekleri, İstanbul, Ankara ve İzmir’de faaliyet göstermekte, ve bu çocuklar ile ailelerinin yaşam kalitesini yükseltecek çok önemli hizmetler yapmaktadırlar.

9 Mayıs Dünya Çölyak Günü olarak kabul edilmiştir.
 

Anahtar Kelimeler: Çölyak , ishal , gluten

Paylaş ve Kaydet