OYUN ve GELİŞİM
Bebeğin gelişiminde oyunun önemi büyüktür. Oyun, bebeğin ortaya çıkmaya başlayan becerilerini, hayal gücünü kullanma, kendini ifade etme, sorunları çözme gibi yeteneklerini ve paylaşma duygusunu geliştirmesine yardımcı olur. İlk aydan itibaren bebeğinizle oynadığınız oyunlar, onun duyu organlarını geliştirmekle kalmaz, aynı zamanda bebeğinizin öğrenmesine de katkıda bulunur. Oynadığı oyunlar, bebeğin kendi vücudunun farkına varmasına, güven duygusunun gelişmesine ve çevre ile iletişim kurmasını sağlar.
Oyun oynarken bebeğinizin rahat olması, oynadığı oyuna konsantre olabilmesi açısından çok önemlidir.
Bebeğinizin gelişim aşamalarına uygun, bebeğinizin gelişimine yardım edecek çeşit çeşit oyun vardır.
AKTİF BEBEK AŞAMASI
1. Beşikteki bebekler için:
Henüz oturamayan, beşikteki bebekler hareket etmekten hoşlanırlar. Onları harekete yönlendiren herşey hoşlarına gider. Sesler onları heyecanlandırır.
• Sallanan Bebek Koltuğu
Klasik anakucağı ya da bebeğiniz tekme attıkça sallanan bebek koltukları bebeğinize “Bunu ben yaptım” duygusunu verir. Bu basit ama önemli bir derstir. Çocuk kendisinin yaptığını anladıkça tekrar tekrar deneme yapar.
• Bebeğinizi Taşımak
Bebeğinizi kucağınızda taşımak onun denge duygusunu geliştirir. Eğer bir kanguru alırsanız hem onu taşımış hem de işlerinizi ya da alışverişinizi kolayca yapmış olursunuz. Bebeğiniz kucağınızdayken dengesini sizin hareketlerinize uydurmaya çalışır. Bebeğinizi uyuduğunda daha ağırlaşmış gibi hissetmeniz, onun dengesini sizin hareketinize uydurmayı bırakmasından kaynaklanır.
• Hareketli Oyuncaklar
Yatağının üzerine asılan renkli oyuncaklar bebeğinizi harekete yönlendirir, zamanla onlara vurmaya ve onları tekmelemeye başlar. Bebeğiniz nesneleri kavramaya başlayana kadar yatağına çeşitli oyuncaklar asın, parmaklıklarına farklı renk ve şekillerde oyuncaklar bağlayın (Bebeğinizin güvenliği açısında sert ve sivri köşeli oyuncakları tercih etmeyin, bağladığınız iplerin bebeğin yetişemeyeceği kadar kısa olmasına dikkat edin ve bebeği sık sık kontrol edin. Asla ağzına atabileceği küçük parçaları olan oyuncakları tercih etmeyin). Bebeğiniz yatağında yatarken oyuncaklarını ayrı ayrı inceler. Böylece bebeğiniz iki gözünü birlikte kullanma, bakışlarını odaklama becerisi kazanır, ayrıca hergün bu nesneleri görerek belleğini geliştirir.
• Bebeğinize seslenin
Odanın bir ucunda bebeğinize seslenin, bebeğin size doğru bakmasını bekleyin. Sizi bulursa alkışlayarak tebrik edin, yerinizi değiştirip tekrar seslenin ve bekleyin. Sizi bulamazsa yanına gidin, size bakarken yavaş yavaş uzaklaşıp tekrar seslenin. Böylece bebeğiniz odaklanma ve yer saptama becerisi kazanır. Bu oyunla aynı zamanda ona duyma testi de yapmış olursunuz. Çünkü seslendiğiniz halde hiçbir tepki vermeyen bebeğin işitme problemi olabilir.
2. Oturmaya başlayan bebekler için:
Oturmaya başlayan bebekler için ise oyun çeşitleri farklıdır. Bebeğin oturmayı öğrenmesi aynı zamanda elini kullanmayı öğrenmesi, onun için yepyeni keşifler demektir. Artık yatay hayattan dikey hayata geçmiştir, sürekli olarak yattığı yerden oturma pozisyonuna geçme alıştırmaları yapar, eline geçen nesneleri tutar, sıkar ve ağzına götürür. Oturmaya başladığı için de altındaki bezin kuruluğu daha da önemli hale gelir. Çünkü vücut ağırlığı oturduğu için bezin üzerine baskı yapmaya başlamıştır.
• Atçılık
Bebeğiniz başını ve sırtını dik tutmaya başladığında bu oyunu oynayabilir. Bebeğinizi dizlerinize oturtun, koltuk altlarından tutup ata biniyormuş gibi hoplatın, aynı zamanda şarkı da söylerseniz bebeğinizin çok hoşuna gidecektir. Bu oyun bebeğinizin dengesini geliştirmesine yardımcı olur, aynı zamanda iletişim kurmayı öğretir. Bir süre sonra ne zaman aşağı ne zaman yukarı çıkacağını beklemeye başlar ve poposunu kaldırarak sizden bu oyunu tekrar ister.
• Çeşitli Nesneler
Değişik renk ve şekillerde yumuşak plastikten yapılmış, sıkınca ses çıkaran oyuncaklar bu yaş için uygundur. Bebeğiniz onları eline alır, inceler, sıkar, ağzına alır, atar ve onu artık aramaz. Kendine yakın olan başka oyuncağı alır onu inceler, sıktığı zaman sesini dinler. Ses hoşuna giderse tekrar sıkar. Bu dönemde pek çok bebek diş çıkarmaya başladığı için bu plastik oyuncakları aynı zamanda dişlerini kaşımak için kullanır. Bu oyunlarla tutma, kavrama, bırakma alıştırmaları yapar. Yutulabilecek küçük nesnelerden kesinlikle kaçının.
• Resimli Kitaplar
Bebeğinizin her gün gördüğü nesnelerin resimlerini içeren kitaplar alın ve birlikte okuyun. Her nesneyi göstererek adını söyleyin. Böylece bebeğiniz dinlemeyi öğrenir, konuşma alıştırmaları yapar, belleğini geliştirir.
• Uzakta Olanı Al
Bebeğinizi yüzükoyun yatırın. Böylece oyuncakları, eşyaları ve sizi daha iyi görür. Oyuncaklarını alması için bebeğinizin hareket etmesi gereken mesafelere yerleştirin, ancak çok uzak olmasın, alamayacağını hissederse vazgeçer. Bebeğiniz oyuncağını alabilmek için uzanır, alamayınca ayaklarından, dizlerinden, destek almaya çalışır. Alabildiği zaman bebeğinizi tebrik edin. Bebek bu şekilde belli bir amaca yönelik hareket etmeyi ve vücudunu kullanmayı öğrenir. Bu alıştırmalar yardımıyla emeklemeyi öğrenir.
• Nerede Oyunu
Bebeğinize vücudunu ve organlarını tanıtabilirsiniz. “Gözün nerede?”, “Saçın nerede?” v.b. sorulara bebeğiniz işaretle karşılık verecektir. Bebekler söyleyebildiklerinden fazla kelimenin anlamını bilirler. Eğer oyun ona zor geliyorsa ısrar etmeyin, daha sonra tekrar denersiniz.
Bebeğinizde meydana gelen olağanüstü değişimleri takip etmeye çalışın. Bebeği beslemenin ve diğer bakım işlerinin tüm zamanınızı almasına izin vermeyin. Bebeğinizin gelişimine etkin olarak katkıda bulunmak, özel ve unutulmaz bir deneyimdir; bunu doya doya yaşayın. Bunun için onlarla oyun oynayın, oynadıkları oyunlardan keyif almaları için de her bakımdan rahat olduklarına emin olun.
Anahtar Kelimeler:
oyun
,
gelişim
,
iletişim