hidrosefali ameliyatı olucam.şant takılacak.riskli bir ameliyat mıdır?ilaç ile tedavisi yok mu?ameliyat olmazsa riski nedir?

Kafatası başlıca beyin ve beyni besleyen damarlar tarafından doldurulur. Kafatası boşluğunu dolduran volümün yaklaşık %10’unu ise berrak, protein, şeker ve tuzdan fakir bir sıvı tarafından doldurulur. Bu sıvı serebrospinal sıvı ya da beyin omurilik sıvısı (BOS) olarak bilinir. Beyin içerisinde sürekli olarak oluşturulan ve beyinin korunmasına, ihtiyaçlarının ve atıklarının taşınmasında görev alan beyin omurilik sıvısının (BOS) artarak kafa içinde basınç oluşturması ile tanınan bir hastalıkdır. BOS beyinde büyük oranda koroid plexus denilen bir bölgede yapılır. Beyin içinde yerleşmiş odacıklarda (ventrikül) ve yollarda, ayrıca omurilik ve beyinin dış yüzünde dolaşır. Daha sonrada emilmeye özelleşmiş bölgelerden emilerek kan dolaşımına karışır. Günde normal şartlarda 500 cc (21 ml/saat) kadar oluşturulan bu sıvının, bazen artmış yapımı (bazı beyin tümörleri), akımının bazı yollarda engellenmesi (tümörler, kanamalar, infeksiyonlar), emiliminin azalması (kanamalar, infeksiyonar, tıkanıklıklar) sonucunda hacminin artması kafa içinde bulunan basıncın artmasına neden olarak bulgular oluşturur. Hidrosefali, kranium içi basınç artışı sonucu hem direkt olarak beyin dokusu üzerine , hem de beyin kan dolaşımın etkilenmesi nedeni ile kötü etki yapmakta ve nöral dokuda yıkıma neden olmaktadır. Yapılan araştırmalar bu değişikliklerin geriye dönüştürülebilir olduğunu ve hidrosefali durumunun düzeltilmesi halinde myelinizasyonun tekrar başladığını göstermiştir. Hidrosefalinin semptom ve belirtileri yaşla ilgilidir. Son yıllarda başarı ile kullanılan ve intrakranial olaylar hakkında yeterli ve güvenilir bilgi veren ultrasonografi sayesinde, hidrosefalinin klasik belirtileri görülmeden önce önemli ölçüde ventrikül genişlemesi olabileceği anlaşılmış bulunmaktadır. Bebeklik döneminde, özellikle yeni doğanda kafanın büyük olması en belirgin bulgudur. Huzursuzluk, uyku hali, beslenme bozukluğu ve kusma önde gelen belirtilerdir. Baş ve göğüs çevresi arasındaki uyumsuzluk da dikkati çeken bir bulgudur. Normalde 1 yaşın sonuna kadar baş çevresi göğüs çevresinden yaklaşık 1 cm kadar daha büyüktür. Daha fazla fark olması ileri tetkikleri gerekli kılmaktadır. Erken doğan bebeklerde ise kafa çevresinde patlama tarzında büyümeler olabilir. Erken doğan bebeğin normali yakalamak amacı ile , bazen yapabildiği bu tip normal büyümelerin kafa çevre ölçümlerinin aylık takibi ile kontrol altında tutulması, hidrosefalinin ayırıcı tanısı için gereklidir. Hidrosefalinin en belirgin bulgusu ön bıngıldakdaki kabarıklıktır. Kafa derisi venleri belirgin hale gelebilir Klasik bulgulardan, gözlerde batan güneş görünümü unutulmamalıdır. Bebeğin başını güçlükle kontrol edebildiği muayene sırasında kolayca saptanan bir durumdur. Hidrosefalinin daha uzun sürede geliştiği çocuklarda ise, zaman zaman olan başağrıları, sabah kusmaları, yürümede bozulma ve okul başarısında düşüş dikkati çeker. Hidrosefaliden kuşkulanılan hastaya yapılabilecek tetkikler arasında kranial ultrason bebeklik çağında ilk uygulanabilecek incelemedir. Özellikle ön bıngıldaktan yapılan incelemede karıncıklar sistemi tüm açıklığı ile ortaya konulabilmektedir. Nöroşirürji pratiği içinde inceleme yöntemleri olarak büyük yarar sağlayan BBT (bilgisayarlı beyin tomografisi) ve MRI (manyetik rezonans inceleme), hidrosefali kuşkusu olan hastalarda tanının konulabilmesi açısından çok önemli yer tutmaktadırlar. Çocukluk çağında hidrosefaliye neden olabilecek patolojiler arasında olan Galen veni dilatasyonu için de, BBT yada MRI da kuşkulu bir görüntü var ise anjiografiden yararlanmak gerekir. Beynin vasküler hastalıklarının araştırılması amacı ile doğal olarak anjiografi çok yardımcı olmaktadır. tedavi genellikle nedene yöneliktir. Belirgin bir nedenin bulunamadığı veya ortadan kaldırılamadığı durumlarda fazla sıvının vucudun başka yerine gönderilmesi veya sıvı yolunun engelleri atlaması amacıyla uygulamalar yapılır. 3. Ventrikülostomi ve şant ameliyatları bunlar arasında sayılabilir. Ventriküloperitoneal (beyinden karın içine), Ventriküloatrial (beyinden kalbe), Lumboperitoneal (omurilik çevresinden karına) Bu uygulamalarda silikondan yapılmış tüp ve pompa sistemleri güvenle kullanılmaktadır. Şant sistemleri Hidrosefali nedeni ile artan kafa içi basıncı azaltmak amacı ile cerrahi işlem ile şant takılır. Sıvı beyin ventriküllerinden abdominal kavite içine drene edilir. İşlem genel anestezi altında gerçekleştirilir. Kafatası üzerinde şantın yerleştirileceği bölgede matkap ile şantın ventriküler kateterinin geçeceği kalınlıkta bir delik açılır. Buradan küçük bir ventrikül kateteri ilerletilir. Bu kateterin ucuna şant takılır. Diğer bir kateter deri altından kulak arkasından, boyundan indirilerek göğüs kafesini geçip karın bölgesine kadar ilerletilir. Orbis Sigma Valf Hidrosefalinin kontrolündeki ilk hedef beyin omurilik sıvısı (BOS) üretimi ile drenajı arasında bir denge oluşturmaktır. Bir çok hidrosefali valfi sabit dirence sahiptirler ve drenaj oranı doğrudan diferential basınca (fark basıncı: şantın ventriküler ve peritoneal uçları arasındaki basınç farkı) bağlıdır. Diferential basınç değişiklikleri valfin akımında hızlı değişikliklere neden olarak over-under drenaj problemlerine neden olabilirler. Diferential basınç değişiklikleri ise kaçınılmazdır ve birçok fizyolojik durumdan etkilenir; postural değişiklikler, öksürme, REM uykusu, egzersiz gibi. Ayakta duran hastalarda, şantın periton ucu ile ventrikül ucu arasındaki hidrostatik kolonun yüksek farkı nedeni ile diferential basınç artar ve standart tip şantlar ile over drenaj (fazla drenaj) meydena gelir (sifon etkisi). Orbis-Sigma yukarıda sayılan durumlarda şant direncini otomatik olarak değiştirerek drenaj oranının kontrol altında tutar. Bu şeklilde under-over drenaj riskini azaltır ve efektif beyin-omurilik sıvısı drenajı sağlanır. BOS basınç/akım durumuna bağlı olarak diyafram dereceli pin üzerinde yukarı-aşağı hareket ederek, BOS hidrodinamiğine uyumlu olarak valfin açıklığını değiştirir. Güvenlik mekanizması ile ani intrakranial hipertansiyonu önler.

Bu tavsiyeler, genel bilgilerdir. Fakat unutmayınız ki, özel rahatsızlığınız için en iyi tavsiye, şikayetlerinizi dinleyen ve sizi muayene eden doktorunuzun tavsiyesidir.

Anahtar Kelimeler:

Paylaş ve Kaydet